กรมควบคุมโรค เปิดตัวนวัตกรรมโปรแกรมประยุกต์ (Application) “TAS”
กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข จับมือสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA เปิดตัวนวัตกรรมโปรแกรมประยุกต์(Application) “TAS” เพื่อเฝ้าระวังการละเมิดกฎหมายควบคุมยาสูบและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เป็นการเพิ่มช่องทางในการร้องเรียนให้ง่าย แม้ว่าประชาชนไม่ทราบข้อกฎหมาย หวังให้ประชาชนเข้าถึงบริการภาครัฐได้มากขึ้น โดยสามารถร้องเรียนได้ 24 ชม. และระบบสามารถเชื่อมโยงไปยังแผนที่ได้อย่างง่ายดาย วันนี้ (31 มกราคม 2561) ที่กรมควบคุมโรค นายแพทย์สุวรรณชัย วัฒนายิ่งเจริญชัย อธิบดีกรมควบคุมโรค พร้อมด้วยนายตติยะ ชื่นตระกูล ผู้อำนวยการสำนักผลิตภัณฑ์ภูมิสารสนเทศ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA นายแพทย์นิพนธ์ ชินานนท์เวช ผู้อำนวยการสำนักงานคณะกรรมการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ แพทย์หญิงปานทิพย์ โชติเบญจมาภรณ์ ผู้อำนวยการสำนักควบคุมการบริโภคยาสูบ และนางสาวอังคณา บริสุทธิ์ ผู้อำนวยการศูนย์กฎหมาย ร่วมแถลงข่าว เรื่อง เปิดตัวนวัตกรรมโปรแกรมประยุกต์ (Application) “ระบบสารสนเทศเพื่อเฝ้าระวังการละเมิดกฎหมายควบคุมยาสูบและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์” (Tobacco & Alcohol Surveillance System : TAS)
นายแพทย์สุวรรณชัย กล่าวว่า ผลกระทบจากการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มีทั้งทางด้านสุขภาพและด้านสังคม และสถานการณ์ที่น่าเป็นห่วงคือเยาวชนไทยที่มีอายุต่ำกว่า 20 ปี สามารถซื้อเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ได้ด้วยตนเองโดยไม่มีการตรวจสอบ (ข้อมูลจากสำนักงานสถิติแห่งชาติ 2556) ส่วนผลกระทบจากการสูบบุหรี่ก็มีมากเช่นกัน ประกอบกับภัยคุกคามที่เกิดจากอุตสาหกรรมยาสูบ ซึ่งส่งผลต่อสุขภาพของประชาชน สูญเสียทั้งด้านเศรษฐกิจและสังคม เนื่องจากความเจ็บป่วย และเสียชีวิตก่อนวัยอันควร จากโรคที่เกิดจากการสูบบุหรี่และได้รับควันบุหรี่ ซึ่งทั้งสองเรื่องนี้ประเทศไทย มีการบังคับใช้กฎหมายตามพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ.2551 และพระราชบัญญัติควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ.2560 นอกจากนี้ กรมควบคุมโรค ได้พัฒนาศักยภาพบุคลากรด้านการเฝ้าระวังและบังคับใช้กฎหมาย หรือเรียกว่า หน่วยปฏิบัติการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และยาสูบ (ATCU) ประกอบด้วยตำรวจ เจ้าหน้าที่ปกครอง เจ้าหน้าที่สรรพสามิต และพนักงานเจ้าหน้าที่สาธารณสุข ร่วมกันประชาสัมพันธ์ข้อกฎหมาย ตรวจเตือน และบังคับใช้กฎหมาย โดยปัจจุบันได้ดำเนินการอบรม ATCU ระดับจังหวัดไปแล้ว จำนวน 2 รุ่น เมื่อปลายปี 2560 ที่ผ่านมา และในปีนี้จะขยายการอบรมให้ทั่วทุกจังหวัด ต่อไป ที่ผ่านมาการรับเรื่องร้องเรียนผ่านระบบ Call Center และลงพื้นที่บังคับใช้กฎหมาย ประชาชนประสบปัญหาในการร้องเรียน เนื่องจากการร้องเรียนทางโทรศัพท์จำเป็นต้องมีเจ้าหน้าที่รับเรื่อง อีกทั้งจำเป็นต้องแจ้งข้อมูลสถานที่เกิดเหตุอย่างละเอียดจึงจะทำให้พนักงานเจ้าหน้าที่สามารถลงพื้นที่ตรวจสอบได้ กรมควบคุมโรค ได้แก้ไขปัญหาดังกล่าวด้วยการสร้างนวัตกรรมโปรแกรมประยุกต์(Application) ระบบสารสนเทศเพื่อเฝ้าระวังการละเมิดกฎหมายควบคุมยาสูบและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ (Tobacco & Alcohol Surveillance System: TAS) โดยได้รับเงินสนับสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และได้รับความร่วมมือเป็นอย่างดีจากสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ในการจัดทำและพัฒนาโปรแกรมดังกล่าว
นายแพทย์สุวรรณชัย กล่าวต่อไปว่า นวัตกรรมโปรแกรมประยุกต์นี้ ทำให้การร้องเรียนง่ายขึ้น สามารถร้องเรียนได้ 24 ชม. เพียงระบุข้อร้องเรียนพอสังเขป ไม่จำเป็นต้องทราบข้อกฎหมายมากนัก มีการระบุสถานที่เกิดเหตุในระบบอัตโนมัติเพียงผู้ร้องเรียนอยู่ในสถานที่ใกล้เคียง เข้าโปรแกรม TAS และเลือกตำแหน่งปัจจุบัน ระบบสามารถเชื่อมโยงไปยังแผนที่ได้เอง ทำให้ประชาชนสามารถร้องเรียนการฝ่าฝืนกฎหมายได้อย่างง่ายดาย ทั้งพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ.2551 และพระราชบัญญัติควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ.2560 เอื้อต่อการเฝ้าระวังและลงพื้นที่ตรวจสอบการละเมิดกฎหมายในพื้นที่ ด้านนายตติยะ กล่าวว่า GISTDA ได้จัดทำและพัฒนาโปรแกรมดังกล่าว ร่วมกับกรมควบคุมโรค เพื่อเป็นการเฝ้าระวังการละเมิดกฎหมายควบคุมยาสูบและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งการทำงานของโปรแกรมนี้อยู่ในรูปแบบ Web-based Application แบ่งออกเป็น 3 ด้าน ได้แก่ ด้านที่ 1 การรับเรื่องร้องเรียนจากประชาชน โดยโปรแกรมนี้ถูกออกแบบมาเพื่อให้ผู้ร้องเรียนสามารถเข้าใช้งานได้อย่างง่าย ระบบจะมีผู้ดูแลคอยกลั่นกรองข้อกฎหมายอีกครั้ง นอกจากนี้ ระบบยังสามารถระบุพิกัดสถานที่ได้ เพื่อให้ง่ายต่อการลงพื้นที่ตรวจสอบ รวมถึงสามารถอัพโหลดภาพถ่ายและวีดีโอ ประกอบข้อร้องเรียนได้ด้วย ด้านที่ 2 แชท(Chat) โปรแกรมผู้ร้องเรียนหรือผู้มีข้อสงสัยเกี่ยวกับข้อกฎหมายหรือวิธีปฏิบัติ สามารถสอบถามได้กับพนักงานเจ้าหน้าที่ผู้ดูแลระบบได้โดยตรง เหมือนกับการคุยผ่านแอพพลิเคชั่น (app) ไลน์ รองรับระบบโต้ตอบได้ทันที และด้านที่ 3 คลังความรู้ เป็นช่องทางการเผยแพร่ข้อมูลสุขภาพ วิชาการ และข้อกฎหมาย เพื่อให้ประชาชนทั่วไปสามารถเข้าถึงข้อมูลของภาครัฐ เปรียบเป็นห้องสมุดอิเล็กทรอนิกส์ขนาดย่อมด้านการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และยาสูบ ซึ่งโปรแกรมนี้ สามารถใช้ได้ทั้งสมาร์ทโฟนระบบปฏิบัติการแอนดรอยด์ (Android) และไอโอเอส (IOS) โดยประชาชนและพนักงานเจ้าหน้าที่สาธารณสุขสามารถเข้าใช้งานผ่านเว็บไซต์ “http://TAS.go.th” หรือค้นหาจาก google คำว่า “ระบบแจ้งร้องเรียนการกระทำผิดเกี่ยวกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ละยาสูบ” ท่านก็สามารถเข้าใช้งานได้ฟรีทันที หากมีข้อสงสัยสามารถโทรสอบถามได้ที่สำนักงานคณะกรรมการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โทร 02 590 3342 หรือสายด่วนกรมควบคุมโรค โทร. 1422
